Yağda eriyen vitaminlerden;
>D Vitamini
D vitamini yağda eriyen bir vitamindir. Emilimi için yağ ve safraya ihtiyacı vardır. En önemli görevi kalsiyum ve kemik metabolizmasını dengelemektir. Üretilebilmesi için güneş ışığına maruz kalmak gerekir.
Günlük ihtiyacımız; yetişkin kadın ve erkekler için 10 mcg kolekalsiferol yani 400 IU D vitamini önerilmiştir.
D vitamini ne işe yarıyor?
- D vitamininin metabolizmadaki başlıca görevi kalsiyum ve fosfor emilimini sağlayarak vücuttaki kalsiyum ve fosfor dengesini düzenlemektir. D vitamini yokluğunda kalsiyum emilimi %10-15 düzeyinde iken D vitaminin varlığında bu oran %30-80 değerlerine kadar çıkmaktadır
- D vitamini kullanımı böbreklerdeki kalsiyum kaybını önlemektedir.
- Kemik direncini artırmaktadır.
- İnsülin yapımında olumlu etkileri vardır.
- D vitamininin doğru oranlarda kullanımının birçok kanser türüne karşı koruyucu rol oynadığı yönünde çok sayıda çalışma bulunmaktadır.
Hangi besinlerde D vitamini vardır?
Güneş ışığı ile yaklaşık 30 dk temasta vücutta yeteri kadar D vitamini sentezlenmektedir. Yiyeceklerden ise balık yağı dışındaki doğal besinlerde çok az bulunur. Güneş ışığından faydalanamayacak kadar kapalı giyinenlerde, yaşlılarda ve sürekli kapalı yerlerde yaşayanlarda D vitamini oluşumu yetersizdir.
- Balık yağı,
- Balık,
- Karaciğer,
- Yumurta sarısı,
- Tereyağı.
Eksikliğinde neler olur?
Güneş ışığından faydalanamayacak kadar kapalı giyinenlerde, yaşlılarda ve sürekli kapalı yerlerde yaşayanlarda D vitamini oluşumu yetersizdir. Yetersiz D vitamini alımında ;
- Osteomalasia denilen erişkin donemde görülen bir kemik hastalığı görülebilir.
- Kemik metabolizması gelişemez.
- Obeziteye zemin hazırlar.
- Uyku bozuklukları yaşanabilir.
- Alzheimer hastalığına zemin hazırlayabilir.
- Kronik yorgunluk.
- Raşitizm
Burada raşitizm üzerinde durmak istiyorum. Raşitizm ( rikets), büyüyen kemiğin mineralizasyonunun gecikmesi sonucu oluşan iskelet sistemi hastalığıdır. Çocuklarımızın sağlılığı için Raşitizm‘i anlattığım yazımı okumanızı kesinlikle tavsiye ederim.
D vitamini fazlası zararlı mıdır?
Yağda depolanan, idrar ile atılmayan bir vitamin olmasından dolayı gelişigüzel kullanılması yüksek kan düzeylerine sebep olabilir.
